Dzisiaj mam dla was bardzo ważny wpis na stronie. Jest to wpis, który może zmienić życie, pomóc cieszyć się zdrowiem i być przez długie lata aktywnym człowiekiem. To kilka zasad, których wprowadzenie do codziennego życia i przestrzeganie, może wpłynąć na stan zdrowia i przyczynić się do długiego i zdrowego życia.
Zalecenie Europejskiego kodeksu walki z rakiem formułowane w celu zmniejszenia zapadalności na nowotwory. Przestrzeganie zaleceń ujętych w aktualnej wersji „Europejskiego kodeksu walki z chorobami nowotworowymi” powinno doprowadzić do poprawy ogólnego stanu zdrowia.
1. Nie pal; jeśli palisz, przestań. Jeśli nie potrafisz przestać, nie pal przy niepalących.
2. Wystrzegaj się otyłości.
3. Bądź codziennie aktywny ruchowo, uprawiaj ćwiczenia fizyczne.
4. Spożywaj więcej warzyw i owoców: jedz, co najmniej 5 porcji dziennie. Ogranicz spożycie produktów zawierających tłuszcze zwierzęce.
5. Jeśli pijesz alkohol – piwo, wino lub napoje wysokoprocentowe – ogranicz jego spożycie: mężczyźni do dwóch porcji dziennie, kobiety do jednej porcji.
6. Unikaj nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne. Szczególnie chroń dzieci i młodzież. Osoby mające skłonność do oparzeń słonecznych powinny przez całe życie stosować środki chroniące przed słońcem.
7. Przestrzegaj ściśle przepisów mających na celu ochronę przed narażeniem na znane substancje rakotwórcze. Stosuj się zawsze do instrukcji postępowania z substancjami rakotwórczymi. Przestrzegaj zaleceń krajowych ośrodków ochrony radiologicznej.
8. Kobiety po 25 roku życia powinny brać udział w badaniach przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy. Badania te powinny być prowadzone w ramach programów podlegających procedurom kontroli, jakości zgodnym z „Europejskimi wytycznymi kontroli jakości badań przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy”.
9. Kobiety po 50 roku życia powinny brać udział w badaniach przesiewowych w kierunku raka piersi. Badania te powinny być prowadzone w ramach programów zdrowotnych podlegających procedurom kontroli jakości zgodnym z „Europejskimi wytycznymi kontroli jakości mammograficznych badań przesiewowych”.
10. Kobiety i mężczyźni i po 50 roku życia powinni uczestniczyć w badaniach przesiewowych w kierunku raka jelita grubego. Badania te powinny być prowadzone w ramach programów uwzględniających procedury kontroli jakości.
11. Bierz udział w programach szczepień ochronnych przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B.
1. Nie pal
Nie pal, jeśli palisz przestań! Jeśli nie potrafisz przestać, nie pal przy niepalących. Zagrożeniom związanym z paleniem poświęciłam cały wpis Rzuć palenie!
Palenie jest najważniejszą przyczyną przedwczesnych zgonów. Zaprzestanie palenia, zanim rozwinie się nowotwór złośliwy lub inna poważna choroba, znacznie zmiejsza ryzyko zgonu z powodu palenia tytoniu, nawet, jeśli rzuci osoba w średnim wieku!
Jeśli nie potrafisz przestać palić, nie pal przy niepalących. Skutki zdrowotne Twojego palenia mogą także ponosić osoby z Twojego otoczenia!
2. Wystrzegaj się otyłości
Szacuje się, że w Europie Zachodniej otyłość stała się przyczyną rozwoju około 11% nowotworów okrężnicy, 9% nowotworów piersi, 39% nowotworów trzonu macicy, 37% gruczolakoraków przełyku, 25% nowotworów nerki i 24% nowotworów pęcherzyka żółciowego.
Otyłość jest udokumentowaną, ważną przyczyną zachorowalności i umieralności. W krajach zachodnich stanowi drugi po paleniu tytoniu czynnik ryzyka rozwoju chorób przewlekłych, zwłaszcza cukrzycy, chorób układu krążenia i nowotworów złośliwych. W ciągu ostatnich lat w większości krajów Europy rozpowszechnienie otyłości (wskaźnik masy ciała [BMI] ≥ 30 kg/m 2 [ryc. 1]) gwałtownie rośnie i dotyczy <10% populacji Francji, około 20% mieszkańców Wielkiej Brytanii i Niemiec oraz aż >30% niektórych krajów środkowej Europy. Wskaźniki otyłości w Polsce są zbliżone do występujących w Wielkiej Brytanii i Niemczech.
3. Bądź codziennie aktywny
Zależność między aktywnością fizyczną, a ryzykiem zachorowania na nowotwory złośliwe była przedmiotem wielu badań. Zgromadzone na ten temat dane jednoznacznie wskazują, że regularne ćwiczenia fizyczne zmniejszają ryzyko zachorowania na raka okrężnicy. Wydaje się również, że w podobny sposób wpływają na ryzyko raka piersi, raka trzonu macicy i raka stercza. Zmniejszenie ryzyka wystąpienia nowotworów jest wprawdzie wprost proporcjonalne do stopnia aktywności fizycznej, nie należy jednak intensywnych ćwiczeń zalecać osobom z chorobami układu krążenia. Regularna aktywność fizyczna związana z umiarkowanym wysiłkiem może być wskazana dla utrzymania odpowiedniej masy ciała, szczególnie u osób prowadzących siedzący tryb życia. Można zalecać wykonywanie takiej gimnastyki 3 razy w tygodniu po pół godziny. Z punktu widzenia profilaktyki chorób nowotworowych korzystniejsze są jednak częstsze, bardziej forsowne ćwiczenia.
4. Spożywaj więcej warzyw i owoców
Spożywaj więcej warzyw i owoców: jedz, co najmniej 5 porcji dziennie. Ogranicz spożycie produktów zawierających tłuszcze zwierzęce!
Owoce i warzywa należy spożywać przy każdym posiłku i konsekwentnie zastępować nimi przekąski między posiłkami – zgodnie z zaleceniami WHO i agencji rządu USA: „spożywaj warzywa i owoce 5 razy dziennie” (minimum 400 g dziennie, tj. 2 sztuki owoców i 200 g warzyw).
Już w latach 40. XX wieku dieta i substancje odżywcze stały się przedmiotem badań nad etiologią chorób nowotworowych. Po początkowym zainteresowaniu wpływem żywienia na działanie karcynogenów chemicznych u zwierząt doświadczalnych zwrócono uwagę na potencjalne związki między dietą a ryzykiem zachorowania na nowotwory złośliwe u ludzi.
Niższe współczynniki zachorowalności na różne typy nowotworów złośliwych w regionach południowej Europy wiązano z dietą uboższą w białka i tłuszcze pochodzenia zwierzęcego, a bogatszą w ryby, oliwę z oliwek, warzywa, owoce i pełne ziarna zbóż, z obecnością umiarkowanej ilości alkoholu.
Stwierdzono związek między spożyciem wielu różnych warzyw i owoców a zmniejszonym ryzykiem zachorowania na nowotwory złośliwe. Coraz więcej danych wskazuje także na to, że duże spożycie warzyw i owoców jest korzystne w przypadku innych chorób przewlekłych.
Warzywa i owoce zawierają wiele substancji potencjalnie przeciwnowotworowych, których mechanizmy działania uzupełniają się lub częściowo pokrywają.
5. Ogranicz spożycie alkoholu
Jeśli pijesz alkohol – piwo, wino lub napoje wysokoprocentowe – ogranicz jego spożycie: mężczyźni do dwóch porcji dziennie, kobiety do jednej porcji dziennie.
Przekonujące dane epidemiologiczne wskazują, że picie alkoholu zwiększa ryzyko rozwoju nowotworów złośliwych jamy ustnej, gardła i krtani oraz raka płaskonabłonkowego przełyku. Wraz ze wzrostem ilości spożytego etanolu obserwuje się tendencję do wzrostu ryzyka zachorowań, nie ustalono jednak precyzyjnie wartości progowej, poniżej której nie obserwuje się negatywnych skutków spożycia alkoholu. Picie alkoholu nie tylko zwiększa ryzyko zachorowań na nowotwory złośliwe, ale także powoduje różnego inne skutki zdrowotne, trudno więc sformułować uniwersalne zasady, dotyczące regulowania spożycia alkoholu. Udowodniono, że zależność ryzyka chorób układu krążenia i ryzyka zgonu od ilości spożywanego alkoholu przybiera kształt litery „J”. Oznacza to, że pijący umiarkowane ilości alkoholu są obciążeni mniejszym ryzykiem niż niepijący.
6. Unikaj nadmiernej ekspozycji na słońce
Unikaj nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne. Szczególnie chroń dzieci i młodzież. Osoby mające skłonność do oparzeń słonecznych powinny przez całe życie stosować środki chroniące przed słońcem.
Spędzając czas na świeżym powietrzu, należy się chronić przed słońcem w godzinach od 11.00 do 15.00 (są to godziny największego narażenia na promieniowanie UV). Zajęcia na wolnym powietrzu, zwłaszcza dzieci, należy planować w innych godzinach. Zaleca się przebywanie w cieniu, noszenie okularów przeciwsłonecznych i odpowiedniego, chroniącego przed słońcem ubrania. Dobre zabezpieczenie przed słońcem stanowi na przykład gęsto tkana bawełna.
7. Unikaj substancji rakotwórczych
Przestrzegaj ściśle przepisów dotyczących ochrony przed narażeniem na znane substancje rakotwórcze. Stosuj się zawsze do instrukcji postępowania z substancjami rakotwórczymi. Przestrzegaj zaleceń krajowych ośrodków ochrony radiologicznej.
– Promieniowanie jonizujące w dużych dawkach wywołuje u ludzi nowotwory złośliwe; zaledwie kilku typów nowotworów nigdy nie wiązano z promieniowaniem jonizującym.
– Radon-222 – naturalnie występujący gaz szlachetny powstaje w wyniku rozpadu uranu w skorupie ziemskiej. Wdychanie powietrza zawierającego cząstki radonu i produktów jego rozpadu wiąże się z ekspozycją komórek nabłonka dróg oddechowych i innych komórek na promieniowanie jonizujące, głównie cząstek α.
– Promieniowanie kosmiczne. Zdecydowana większość danych nie wskazuje na znaczący niekorzystny wpływ promieniowania kosmicznego na zdrowie w kontekście zagrożenia nowotworami złośliwymi.
– Radioaktywny jod. Promieniowanie jonizujące jest jedyną ostatecznie ustaloną przyczyną raka tarczycy, choć tylko niewielki odsetek tych nowotworów można przypisać oddziaływaniu promieniowania. Gruczoł tarczycy, ze względu na swoje powierzchniowe położenie, znaczny stopień utlenowania oraz duży wskaźnik wymiany komórek, jest szczególnie podatny na działanie promieniowania jonizującego.
– Linie energetyczne i pole magnetyczne. Z badań na dużych grupach chorych wynika, że zwiększone ryzyko zachorowania na nowotwory złośliwe u dorosłych mieszkających w pobliżu linii energetycznych nie występuje, jednak niektóre badania narażenia zawodowego sugerują możliwy związek pomiędzy zachorowaniami na niektóre nowotwory a ekspozycją na pola magnetyczne o niskiej częstotliwości.
– Telefony komórkowe. Korzystanie z telefonów komórkowych i związane z tym możliwe negatywne skutki dla zdrowia budzą duże zainteresowanie. Wobec lawinowego wzrostu liczby użytkowników telefonów komórkowych, pojawiające się w prasie doniesienia na temat możliwej stymulacji rozwoju nowotworów na skutek termicznego i magnetycznego oddziaływania telefonów komórkowych budzą powszechny niepokój. Telefony komórkowe, podobnie jak radary, kuchenki mikrofalowe i kable elektryczne, emitują promieniowanie zaliczane do niejonizującego. Urządzenia te emitują sygnały o częstotliwości fal radiowych (450–2200MHz), nie przekraczające zakresu mikrofal spektrum elektromagnetycznego.
8. Kobiety po 25 roku życia powinny brać udział w badaniach przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy.
Badania te powinny być prowadzone w ramach programów podlegających procedurom kontroli, jakości zgodnym z „Europejskimi wytycznymi kontroli jakości badań przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy”.
W krajach rozwijających się rak szyjki macicy należy do najczęstszych nowotworów złośliwych i stanowi około 25% wszystkich nowotworów u kobiet. W krajach wysoko rozwiniętych choroba ta występuje rzadziej. W krajach Europy Środkowej i Wschodniej zapadalność na postać inwazyjną raka szyjki macicy wynosi 15–25 na 100 000 kobiet rocznie (z poprawką na wiek w odniesieniu do populacji standardowej świata).
9. Kobiety po 50 roku życia powinny brać udział w badaniach przesiewowych w kierunku raka piersi.
Badania te powinny być prowadzone w ramach programów zdrowotnych podlegających procedurom kontroli jakości zgodnym z „Europejskimi wytycznymi kontroli jakości mammograficznych badań przesiewowych”. Mammografia umożliwia wykrywanie klinicznie niewyczuwalnych guzów piersi. Szacuje się, że dobrze przygotowany i odpowiednio wdrażany mammograficzny program przesiewowy, obejmujący całą populację, zmniejszy umieralność z powodu raka piersi u kobiet po 50 roku życia, co najmniej o 20%.
10. Kobiety i mężczyźni po 50 roku życia: badania w kierunku raka jelita grubego
Badania te powinny być prowadzone w ramach programów uwzględniających procedury kontroli jakości.
Na korzyści z wykonywania badań przesiewowych w kierunku raka okrężnicy i odbytnicy wskazują: możliwość rozpoznawania zmian przedrukowych (polipów gruczolakowych) oraz dobre rokowanie chorych z rozpoznaniem ustalonym we wczesnych stadiach zaawansowania choroby. Sprzyja temu również znaczący postęp technologii badań obrazowych i innych metod diagnostycznych.
11. Zaszczep się przeciwko WZW typu B
Około 18% nowotworów w populacji Światowej przypisuje się przewlekłym zakażeniom wirusowym, bakteryjnym i pasożytniczym. W UE dotyczy to 10% nowotworów, w tym przede wszystkim raka szyjki macicy, wątroby i żołądka oraz niektórych nowotworów układu krwiotwórczego. W ciągu ostatnich 30 lat dzięki postępom w zakresie wykrywania przewlekłych zakażeń gwałtownie wzrosła wiedza na temat roli czynników zakaźnych w etiologii nowotworów złośliwych. Wbrew wcześniejszym poglądom, leczenie przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe oraz programy szczepień stały się istotnym sposobem walki z nowotworami.
Jeśli chcecie zapoznać się bardziej szczegółowo z programem, wytycznymi i badaniami koniecznie zajrzyjcie na stronę http://www.kodekswalkizrakiem.pl/
* Zadanie Prewencja pierwotna nowotworów finansowane przez ministra zdrowia w ramach Narodowego programu zwalczania chorób nowotworowych.
Olga Smile – proponuję poczytać więcej na temat szczepionek na HPV. istotna jest informacja ze silgard z zalozenia i teoretycznie ma chronic przed czteroma typami HPV. typów HPV jest prawie sto.
Dobrze by było! Jak na razie trzeba propagować ruch, rzucenie palenia, walkę z nadwagą, zdrową nieprzetworzoną kuchnie roślinną i już dobry kierunek przed ludźmi!
Warzywa i owoce nie dla każdego – grupy krwi 0. Poza tym jakość tych produktów daje wiele do życzenia. Bilans między odrobiną wit i minerałów a pestycydami i innymi cudami techniki wyraźnie wskazuje, że dzieci truć nie mam zamiaru. Ruch również dla jednych wspinanie się po górach dla drugich joga i medytacja. A kiedy zaczyna się otyłość? Zabawne wyliczanie BMI i szacowanie na tej podstawie prawidłowej masy ciała mnie rozbraja.
Aleksandra Ledwig – nie odpowiedziałaś mi, czy nie zgadzasz się również z jedzeniem owoców i warzyw, walką z nadwagą i koniecznością ruchu? Twoja wypowiedź dotyczy jedynie szczepionek a z drugiej strony zgadzasz się tylko z niepaleniem.
Odpowiedzialam bezposrednio do posta. I jeszcze dorzucę: badania mammograficzne sprzyjają nowotworom piersi. Nadmierna diagnostyka nie sprzyja, wiem to z własnego doświadczenis.
Aleksandra Ledwig – masz tajemną niewiedzę, warto się z nią podzielić w Instytucie Onkologii. Może z nimi jakiś program zrobisz, oparty na braku badań, szczepień, prewencji, diecie bez warzyw i owoców, barku ruchu i diecie zgodnej z grupą krwi ;) …
Hah zabawne. A masz dowody na to że nadmierna eksozycja na słońce jest szkodliwa? Pokaż mi badania, że alkohol szkodzi zdrowiu i że dzidiejsze warzywa i owoce pozwolą zachować Ci witalność. Zamiast dyskredytować moją opinię ironią i niemerytorycznym kontrargumentem polecam zacząć szukać, wujek google jest otwarty dla poszukujących.
Widzę, że ironią i ignoracją się zasłaniasz. Życzę zrowia!
Ta nadmierna diagnostyka to badania mammograficzne raz na dwa lata? O czym ty piszesz Aleksandra? To co, twoim zdaniem lepiej się nie badać? Nie krytykuj tylko coś twórz, zaproponuj coś zamian badań diagnostycznych!
Proponuję zacząć czytać ze zrozumieniem, a później zgłębiać wiedzę jakże tajemną w dobie internetu.