Gatunki piwa, czyli style piwne. Piwo, jako trunek zwane jest od wieków, nawet przeczytać można, jak podaje Max Nelson w „The Barbarian’s Beverage: A History of Beer in Ancient Europe”, że jest to najstarszy znany na ziemi trunek alkoholowy. Spożywany na tyle często, że zajmuje trzecie miejsce po wodzie i herbacie! Każdy kontynent, kraj, region, a nawet nieduże gorzelnie warzą piwo według zasad, tradycji i przekazywanej wiedzy. Według sprawdzonych receptur tak, aby uzyskać napój charakterystyczny, inny i rozpoznawalny. Trzeba jednak pamiętać, że gatunki piw można generalnie podzielić na piwa fermentacji górne i dolnej. Brzmi tajemniczo – prawda? Zależne są one od rodzaju użytych drożdży oraz temperatury przeprowadzenia samego procesu fermentacji.
Piwa dolnej fermentacji
Jest to LAGER. Piwa te fermentowane są przy udziale drożdży dolnej fermentacji w temperaturze około 8-12 stopni Celsjusza. Charakterystyczny jest dla nich czysty bukiet smaku z przebijającym chmielem i słodem.
LAGER KLASYCZNY – jest to klasyczne piwo jasne. Bardzo popularne w całej Europie i na świecie. Ponoć swój początek wzięło od bawarskich piw. LAGER KLASYCZNY to piwo o często średnio wyższej od przeciętnej zawartości ekstraktu i alkoholu. Oraz w smaku o niższym poziomie goryczy, niż inne piwa z grupy Pilsner. Lager warzony jest na wiele sposobów, według receptur z dodatkiem cukru, słodu pszenicznego, słodu jęczmiennego, chmielu, drożdży piwowarskich czasami nawet z udziałem kukurydzy.
PILSNER NIEMIECKI – to piwo dolnej fermentacji o jasnej barwie wręcz słomkowej. Przeważa w nim zbożowy aromat dzięki udziałowi słodu pilsnerskiego. Zapach kwiatowy zyskuje dzięki udziałowi chmielu. Wyczuwalna w smaku dla tej odmiany piwa jest charakterystyczna gorczyczka. NIEMIECKI PILSNER to piwo aromatyczne i odświeżające.
PILSNER CZESKI (BOHEMSKI) – jest to klasyczne uwarzone z morawskiego słodu jęczmiennego. W skrócie można powiedzieć, że PILSNER CZESKI to piwo jęczmienne ze słodowym charakterem. W kolorze słomkowe do bursztynowego o jasnej połyskliwej barwie. Rześkie i złożone w smaku z chmielem i lekko korzenną nutą. Wyczuwalna w nim jest goryczka, jednak najczęściej nie jest dominująca w samym smaku piwa, dzięki czemu nie powoduje cierpkości.
MARCOWE – to mocne niemiecki piwo dolnej fermentacji. Warzone na specjalne okazje o bursztynowej barwie, słodowym smakiem i tym, co cenią piwosze, czyli gęsta i trwałą pianą. Jak sama nazwa wskazuje piwo MARCOWE produkowane jest na samym początku wczesnej wiosny, w marcu, z zeszłorocznych zapasów słodów jasnych i ciemnych, zmagazynowanych w browarze. Leżakuje najczęściej do września.
KOŹLAK – rodzaj mocnego, bardzo aromatycznego piwa warzonego ze słodu jęczmiennego, czasami z dodatkiem słodu pszenicznego. W kolorze od jasnego, do ciemnego mahoniu i miedzi. Jest to piwo najczęściej leżakujące 18 tygodni.
PORTER BAŁTYCKI – to piwo w stylu angielskiego stouta, jednak nie ma z nim za wiele wspólnego. PORTER BAŁTYCKI to piwo górnej fermentacji, moce w smaku. O barwie ciemnej, wręcz wiśniowej. Wytrawnym gorzkim smaku z aromatem palonego ziarna o karmelowym, a czasami nawet orzechowym lub czekoladowym zakończeniu.
Piwa górnej fermentacji
Są to piwa typu ALE. Fermentują w wyższej temperaturze pomiędzy 16 a 30 stopni Celsjusza. Dzięki czemu powstaje wiele związków zapachowych, które wchodzą w skład tak zwanego bukietu zapachowego. Charakteryzują się nutami truskawkowymi, cytrusowymi, jabłkowymi, morelami a nawet brzoskwiniami. To piwa cenione przez smakoszy.
ANGIELSKIE ALE – jest to jasny bądź ciemny gatunek piwa górnej fermentacji. Można znaleźć ANGIELSKIE ALE dość wytrawne od smaku słodkiego do zupełnie cierpkiego. Wytwarzane jest ze słodu jasnego z dodatkiem słodu skarmelizowanego, o różnej ilości alkoholu. Wśród angielskich ALE znajduje się gorzki i bursztynowej barwie Bitter. Mild charakteryzuje się łagodniejszym smakiem i mniejszą zawartością chmielu. Piwo Pale jest gorzkie, a Old i Stock mocne.
ANGIELSKI PORTER – jest to intensywne piwo jęczmienne górnej fermentacji. Portery swój kolor zawdzięczają procesowi warzenia ze słodu ciemnego. Czasami warzy się również ze słodu jasnego, jednak do słodzenia używa się dodatku słodu ciemnego, mocno palonego. Przyjmuje się, że ANGIELSKI PORTER wywodzi się z mieszanki trzech gatunków osiemnastowiecznych piw typu ALE – Pale, Mild i Brown. Nazwę przyjął od tragarzy rzecznych i ulicznych, na których mówiło się po angielsku porters.
STOUT – jest to ciemne piwo górnej fermentacji, wytwarzane z palonego słodu jęczmiennego z dużym udziałem chmielu, co nadaje mu charakterystycznego gorzkawego posmaku.
WITBIER – jest to tradycyjne Belgijskie piwo pszeniczne. Charakterystyczną cechą piwa WITBITER jest jego wyraźny charakter zbożowy i odświeżający posmak cytrynowo – miodowy. Posiada również cytrusowy posmak dzięki drożdżom i dodawaniu charakterystyczny przypraw w trakcie warzenia, Są to między innymi skórki pomarańczowe, kolendra lub imbir. Zawiera nawet do 50% udziału niesłodowanej pszenicy. Bardzo ciekawe jest, że tabliczki sumeryjskie traktujące o produkcji piwa datowane na okres sprzed 6000 lat dotyczą piwa fermentowanego z orkiszu, czyli pszenicy twardej. Również Egipcjanie wyrabiali piwo z pszenicy. W kronikach Jana długosza również można znaleźć wzmiankę o piwie pisząc o Polsce „zamiast wina używa piwa, które robią z żyta, pszenicy i jęczmienia albo orkiszu”
WEISSBIER – jest również piwem produkowanym ze słodu jęczmiennego z dodatkiem pszenicy lub samego słodu pszennego. To piwo pszenne inaczej nazywane również piwem pszenicznym. WEISSBIER to piwo górnej fermentacji jasne lub ciemne, mocno gazowane. Jest to popularny i lubiany gatunek piwa.
Piwa fermentacji spontanicznej
Są to gatunki piwa fermentujące z udziałem dzikich drożdży i bakterii. Przyjmuje się, że to najstarszy sposób wytwarzania piwa, zanim dostępne były konkretne, wyselekcjonowane szczepy drożdży piwowarskich. Co ciekawe, nadal w niektórych rejonach Belgii piwa te wystawia się podczas procesu fermentacji na silne działanie powietrza, dzięki czemu chłoną specyficzną mikroflorę rejonu. Smak piwa fermentacji spontanicznej można zaliczyć do wytrawnych napojów a nawet kwaśnych. Często łączy się je z sokami owocowymi i samymi owocami na przykład wiśniami. Czasami również miesza mię kilka piw Lambic starszych i młodszych krócej leżakowanych aby nadać im charakterystycznego dla tego gatunku smaku.
LAMBIC – Piwo to wytwarzane jest ze słodu jęczmiennego z dodatkiem około 30% pszenicy niesłodowanej. Jest to piwo fermentacji swobodnej czyli spontanicznej z udziałem suszonego chmielu. Przyjmuje się, że najlepszym miejscem do wytwarzania Lambic są rejony rzeki Zenne na zachód od Brukseli. Proces dojrzewania trwa nawet 5 lat. Niektóre piwa dojrzewają w beczkach drewnianych wcześniej używanych do leżakowania wina, co nadaje im bogatszego bukietu.
Czy piwo jest wegetariańskie?
Czasami pytacie mnie czy piwo jest wegetariańskie. Otóż nie każde! Podczas produkcji piwa, zwłaszcza piw górnej fermentacji, dodawany jest karuk do klarowania piwa celem usunięcia zmętnienia powstałego podczas fermentacji drożdżowej. Karuk to nic innego jak klej rybi. Otrzymuje się go z wysuszonych pęcherzy pławnych ryb, które składają się w 70% z kolagenu.
Czy piwo jest bezglutenowe?
Piwo z założenia zawiera gluten, ponieważ produkowane jest ze zboża, dodatkowo zawiera w swoim składzie słód jęczmienny. Więc odpowiedź generalnie brzmi – nie, piwo nie nadaje się dla bezglutenowców. Gdy się postaracie, to znajdziecie na rynku również piwa bezglutenowe. Muszą jednak bezwzględnie zawierać oznakowanie „gluten free” lub przekreślonego kłosa na etykiecie. Wtedy jest pewność!
CZY PIJACIE PIWO?
Super wpis. Muszę przyznać, że sam nie wiedziałem, że piwa mogą nie być odpowiednie dla wegetarian. Mam takich ignorantów mięsa w swoim towarzystwie, muszę ich zapytać, czy są tego świadomi i czy wybierają tylko te 'wege’ piwa. Pozdrawiam i zapraszam również do siebie. Akurat także temat piwny :)
Porter Bałtycki fermentuje się drożdżami dolnej fermentacji
Fajnie się dowiedzieć czegoś nowego, na temat trunku, który tak często przecież przewija się przez ręce. Co prawda ja uwielbiam whisky, natomiast dobrym piwem też nie pogardzę. Super wpis!