Byłam na grzybach i wpadł do mojego koszyka szmaciak Sparassis crispa czyli inaczej siedzuń sosnowy, albo kozia broda. Nazwy szmaciak używa się powszechnie, podobnie jak mówi się o innych gatunkach zajączek, koźlak, prawusek. Co ciekawe szmaciak występuje również pod regionalnymi nazwami takimi jak babie ucho, baran, mózg, baraniocha, bżdzión, krowia morda, koralowiec, kwoka, orosz, koralle, zigenbart, orysz, móżdżek, płaskorz, barania głowa, sorokop, bździon, siedź, sorokop, boruch, granatka, strzępiak strzępulec, jaroch, pański grzyb. Nazwy te zebrałam dzięki moim czytelnikom, którzy po zobaczeniu mojego koszyka grzybów na facebooku pisali jak u nich mówi się szmaciaka. Zaczął się u nas sezon grzybowy. Po wielu dniach suszy zaczęło padać i pojawiło się trochę grzybów. Na łąkach spotykam pierwsze prawdziwki pod dębami, koźlaki w trawie a pod domem maślaczki. Gdy mamy ochotę na podgrzybki a jednak są to grzyby, które ja najbardziej lubię musimy pojechać do lasu. Tam zbieram właściwie tylko podgrzybka brunatnego i pieprznika jadalnego. Jednak ze 2-3 razy w sezonie udaje mi się spotkać szmaciaka czyli siedzunia sosnowego. Przyznam, że tą nazwę siedzuń lubię jakoś szczególnie ale spotkałam się z tym, że wiele osób nie wie, że szmaciak to siedzuń :) Można go śmiało zbierać! Kilka osób pisało, że jest on pod ochroną ale nie jest to prawdą. Był w latach 1983 do 2014 roku i obecnie nie jest chroniony,więc śmiało można go zbierać.Szmaciak to bardzo specyficzny grzyb. Z racji kształtu wymaga dokładnego mycia. Gdy jest bardzo młody jest prawie biały, z czasem staje się bardziej żółty i miękki. Młode osobniki można kroić na plastry i smażyć niczym steki z kalafiora. Starsze rozpadają się na patelni ale wspaniale nadają się do jajecznicy, sadzonych jajek, do sosów. Suszone nadają orzechowego aromatu i smaku zupom oraz gulaszom. Ten fantastyczny zapach szmaciaka żywicy, kory, orzechów uwydatnia się pod wpływem gotowania. Dlatego ja lubię go suszyć. W occie też jest szmaciak super ale trzeba znaleźć ich znacznie więcej niż ja :)
SZMACIAK
SZMACIAK – dania popularne z jego udziałem:
- jajecznica na maśle ze szmaciakiem jest najczęściej wymieniana
- omlet z cebulką, śmietaną i szmaciakiem
- sos grzybowy czyli szmaciak smażony z cebulą na maśle i ze śmietaną
- siedzuń vel szmaciak w occie jak klasyczne grzybki w occie
- z młodych, zwartych osobników kotlety czyli pokrojony w plastry obtoczony w mące, jajku i bułce tartej
- pokazywałam dotychczas Flaczki z siedzunia
- ja chyba jednak najbardziej lubię szmaciaka suszyć i mielić, a potem taki puder dodawać do zup i sosów
SZMACIAK – trudności:
- U mnie w lasach trudno go znaleźć chociaż jest grzybem popularnym w wielu regionach. Czyli dostępność a właściwie jej brak nastręcza trochę problemów.
- Ma w sobie sporo fauny i flory ;) Trzeba pozbyć się wszelkich robaczków, kawałków roślin i piachu. Można go śmiało myć, ponieważ nie chłonie on wody.
- Jest dość twardy ale kruchy, wszelkie zabiegi trzeba wykonywać delikatnie. Jeśli się wam rozpadnie nic nie szkodzi będzie do jajecznicy lub tofucznicy.
- Szmaciak jest bardzo smaczny i chyba jednak najlepszy jest w jajecznicy i zupach nadając im mocnego, grzybowego aromatu bez barwienia na brązowo dania.
Kozia broda ❤️
U mnie w domu (warmińsko-mazurskie) mówiło się na ten grzyb kozia broda :)